1915 olayları, özellikle Avrupa ve ABD’de yaşayan Ermeni diasporasının iletişime kapalı örgütlenmeleri aracılığıyla tek yanlı olarak aktarılmaktadır. Tüm boyutlarıyla meşru bir tartışma konusu olan 1915 olayları hakkında söz konusu tek taraflı tutumu benimseyen siyasiler bulunmaktadır. Bu durumun en son örneği, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un Fransa Ermeni Organizasyonları Koordinasyon Konseyi gecesinde yaptığı konuşmada 24 Nisan’ı soykırımı anma günü ilan edeceği yönündeki açıklamalardır. Türkiye’nin uyarılarına ve bu konu ile ilgilenen düşünce kuruluşlarının çalışmalarına rağmen Fransa ve diasporanın etkili olduğu diğer ülkelerde tek taraflı anlatı, hâkim görüşü oluşturmaktadır. Oysa AİHM kararlarıyla tartışmalı olduğu sabit görülen bu olaylara dair tutarsızlıkları diaspora örgütlerinin kendi yayınlarında bile bulmak mümkündür.
Ermeni Apostolik Kilisesinin Kilikya Katolikosluğuna bağlı bulunan ABD’deki Doğu Kilisesi (Eastern Prelacy) haftalık olarak yayınladığı Crossroads[1] adlı bir yayında, tarihteki önemli Ermeni şahsiyetlerine yer vermektedir. Bu yayınlarda, istenmeden de olsa, 1915 olayları hakkındaki iddiaların üzerine kurulduğu anlatının ne kadar tutarsız bir zemine kurulduğu da gözler önüne serilmektedir. Örneğin, söz konusu yayınlar içerisinde bahsedilen, Osmanlı döneminde yaşamış ve 1915 Sevk ve İskân Kanunundan “kaçan” bir Ermeni gazeteci Svarsh Missakian’ın hikâyesini ele alalım. Missakian, Sivas’ta doğmuş bir Osmanlı Ermenisi’dir. Gazetecilik yapan Missakian, 1899 yıllarında Sultan II. Abdülhamit yönetimine muhalif olan bir gazetede yazılar yazmış, 1909 yılında ise Ermeni Devrimci Federasyonu’na (EDF) katılarak, Cenevre ve Bulgaristan’daki EDF yayınlarına yazılar göndermiştir. 1911 yılında Erzurum’a yerleşen Missakian EDF’nin gazetesi olan Haratch gazetesine editörlük yapmıştır. Daha sonra ise İstanbul’a gelerek yine EDF’nin çıkartmakta olduğu Azatamart gazetesinin bünyesine katılmıştır.
Crossroad’un aktardığı şekliyle Missakian “politik bir aktivist”tir. Ancak EDF, Osmanlı içerisinde pek çok saldırı gerçekleştiren bir örgüttür. Örneğin, EDF’nin gerçekleştirdiği Osmanlı Bankası baskınında çok sayıda asker ve sivil hayatını kaybetmiştir. 1904 yılında Sasun İsyanında ve 1905 Yıldız suikastında aktif rol almışlardır. EDF I. Dünya Savaşı sırasında da Osmanlı karşısında savaşan güçlere de yardımlarda bulunmuştur. Crossroads ise Missakian’ın EDF’nin basın yayın organlarına bilgi ve belge sağladığından bahsetmektedir.
Crossroads Missakian’ın 24 Nisan 1915 tarihli genelge ile arananlar listesine eklendiğini yazmaktadır. Ancak Missakian bir grup ARF “militan[2]”ı ile kaçmayı başarmıştır. Kaçışının ardından Bulgaristan’daki EDF örgütlerine bilgi sağlamaya devam etmiştir. Ta ki, 1916 yılında Bulgaristan’a bilgi sızdırmak suçundan Osmanlı askerleri tarafından gözaltına alınana kadar.
Missakian’ın Crossroads dergisinde yayınlanan hayat hikâyesi Osmanlı makamları tarafından alınan 24 Nisan kararlarının diğer bir yüzü olduğunu da göstermektedir. Hâkim ve tek yanlı anlatıda 24 Nisan tutuklamalarının keyfiyete bağlı olarak yapıldığı ve bu kişilerin öldürüldükleri iddia edilmektedir. Ancak Missakian’ın hikâyesinden devletin güvenliğini tehlikeye atacak fiiller içerisinde olan Osmanlı vatandaşlarının 24 Nisan kararlarının alınmasında etkili olduğu ve arananların tutuklandıklarında ölüm cezasına çarptırılmadıkları görülmektedir.
[1] “Armenian Prelacy” https://www.armenianprelacy.org/crossroads.html
[2] “Death of Shavarsh Missakian,” Armenian Prelacy, 24 Ocak 2019,
© 2009-2024 Avrasya İncelemeleri Merkezi (AVİM) Tüm Hakları Saklıdır
Henüz Yorum Yapılmamış.
-
SURİYE’DEKİ “ERMENİ SÖYLEMİ” NE KADAR GÜVENİLİR?
AVİM 04.02.2019 -
CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN VE PAPA FRANSUVA’NIN VATİKAN BULUŞMASI
AVİM 02.02.2018 -
ÜSTÜN BAŞARILAR VE BÜYÜK HEDEFLERLE DOLU BİR YOLCUĞU SİMGELEYEN AVİM'İN 15’İNCİ YILINI KUTLUYORUZ
AVİM 12.01.2024 -
GÜLBENKYAN ADINA HATIRA PULLARI
AVİM 15.04.2019 -
EMMANUEL MACRON ERMENİ İDDİALARINA VERDİĞİ DESTEĞE KARŞILIK OLARAK SÜRPRİZ BİR YENİ YIL “HEDİYESİ” ALDI
AVİM 25.01.2019
-
AVRUPA İÇİN TEHLİKE ÇANLARI ALMANYA ÖNCÜLÜĞÜNDE ÇALMAYA BAŞLADI
Hazel ÇAĞAN ELBİR 05.09.2019 -
AMERİKAN SEÇİMLERİ VE ERMENİLER
Ömer Engin LÜTEM 05.11.2012 -
TATİLLERDEN SONRA ERMENİ SORUNU - IV
Ömer Engin LÜTEM 08.09.2011 -
TÜRKİYE’DEKİ HRİSTİYANLARIN HAKLARI VE ABD KONGRESİ
Ömer Engin LÜTEM 20.06.2011 -
TANAP DOĞALGAZ BORU HATTI AÇILIŞI
Tutku DİLAVER 18.06.2018
-
Türk-Ermeni İlişkileri Üzerine Ömer Engin Lütem Konferansları 2022 -
RADİKAL ERMENİ UNSURLARCA GERÇEKLEŞTİRİLEN MEZALİMLER VE VANDALİZM -
PATRIOTISM PERVERTED -
MEN ARE LIKE THAT -
BAKÜ-TİFLİS-CEYHAN BORU HATTININ YAŞANAN TARİHİ -
INTERNATIONAL SCHOLARS ON THE EVENTS OF 1915 -
FAKE PHOTOS AND THE ARMENIAN PROPAGANDA -
ERMENİ PROPAGANDASI VE SAHTE RESİMLER -
Türk-Ermeni İlişkileri Üzerine Ömer Engin Lütem Konferansları 2021 -
A Letter From Japan - Strategically Mum: The Silence of the Armenians -
Japonya'dan Bir Mektup - Stratejik Suskunluk: Ermenilerin Sessizliği -
Türk-Ermeni Uyuşmazlığı Üzerine Ömer Engin Lütem Konferansları 2020 -
Anastas Mikoyan: Confessions of an Armenian Bolshevik -
Sovyet Sonrası Ukrayna’da Devlet, Toplum ve Siyaset - Değişen Dinamikler, Dönüşen Kimlikler -
Türk-Ermeni Uyuşmazlığı Üzerine Ömer Engin Lütem Konferansları 2019 -
Türk-Ermeni Uyuşmazlığı Üzerine Ömer Engin Lütem Konferansları 2018 -
Ermeni Sorunuyla İlgili İngiliz Belgeleri (1912-1923) - British Documents on Armenian Question (1912-1923) -
Turkish-Russian Academics: A Historical Study on the Caucasus -
Gürcistan'daki Müslüman Topluluklar: Azınlık Hakları, Kimlik, Siyaset -
Armenian Diaspora: Diaspora, State and the Imagination of the Republic of Armenia -
Ermeni Sorunu Temel Bilgi ve Belgeler (2. Baskı)
-
"ANADOLU’NUN İŞGALİNDE FRANSA VE ERMENİLER" BAŞLIKLI KONFERANS