3 Kasım 2020’deki ABD başkanlık seçimini kazanan Joe Biden 20 Ocak günü yemin ederek yeni görevine başlamış oldu. Seçimlerde çoğunluğu elde eden Demokrat Parti Senato ve Temsilciler Meclisinin de kontrolünü elinde bulunduruyor. Dolayısıyla önümüzdeki dönemde Amerikan siyasetine Demokrat Parti yön verecek gibi görünüyor. Bir yandan Türkiye ile ABD arasındaki ilişkilere dair olumlu mesajlar verilmeye çalışılırken, diğer yanda eski başkanlar Barack Obama ve Donald Trump döneminde devam eden çatışma konuları masada durmaya devam ediyor.

Türkiye-ABD arasında 2020 yılında yaptırımlara kadar varan gergin süreçte Demokrat Partili isimlerin ön almasıyla Kongrenin oynadığı rol ikili ilişkilerin geleceğine dair soru işaretleri oluşuyor. Hatırlanacağı üzere Türkiye’yi cezalandırmak adına ABD Senatosunda ve Temsilciler Meclisinde ardı ardına alınan sözde soykırımı tanıma kararlarını Kongre’ye taşıyan isimler Demokrat Partili Adam Schiff ve Robert Menendez’di. 2020 seçimleriyle birlikte Schiff Temsilciler Meclisi İstihbarat Komitesindeki görevine devam ederken, Robert Menendez ise Senato Dış ilişkiler Komisyonu Başkanlığı görevine geldi.

Menendez daha önce de Dış İlişkiler Komisyonunda Başkanlık görevini üstlenmiş ancak hakkında yolsuzluk yaptığı şeklinde dava açılması nedeniyle istifa ederek görevi bırakmak zorunda kalmıştı. Menendez görev yaptığı dönemde rüşvet karşılığında Dominik Cumhuriyeti makamlarına baskı yaparak hizmet sahtekârlığı yapmakla suçlanmıştı[1]. Menendez hakkında başlayan dava daha sonra jürinin mevcut suçlamalar üzerinde ortak bir karar alamaması nedeniyle savcılık tarafından düşürülmüştü. Menendez hakkında yapılan suçlamalara dair Senato Etik Komitesi de bir araştırma başlatmış ve kendisini “çeşitli hediyeler alma konusunda sınırları aşma” nedeniyle uyarmıştı[2]. Dış ilişkiler komisyonunda göreve geldiği son dönemde hakkında böyle ciddi iddialar ortaya atılan Menendez’in tekrar başkanlık koltuğuna oturması haliyle bir takım endişeleri de beraberinde getiriyor.

Menendez’in kişisel çıkarları uğruna Senato kurallarını çiğnemek gibi bir geçmişe sahip olması ve ABD’deki Ermeni örgütü ANCA ile kurduğu yakın ilişkiler birlikte düşünüldüğünde,  Komite başkanı olarak görevini tarafsızca sürdürmesini beklemek iyimser bir yaklaşım olarak kalıyor. Nitekim Biden yönetimiyle birlikte Senato’dan güvenoyu alarak görevine başlayan Dışişleri Sekreteri Antony Blinken’a 24 Nisan’da sözde Ermeni soykırımını tanıma ve Dağlık Karabağ konusunda Ermeni ayrılıkçıları destekleme konularını hatırlatması Menendez’in izleyeceği politika hakkında açık ipuçları veriyor.

Menendez’in göreve gelir gelmez Ermeni meselesiyle ilgili bu hamlesi kişisel duygularının ABD çıkarlarının ve görevinin önüne geçtiğini gösteriyor. Zira Senatör Menendez geçtiğimiz yaz ABD’deki bir Ermeni Kilisesinde hayatını Ermeni kökenli Nadine Aslanyan’la birleştirmişti. Bu durum Menendez’in, 2010 yılında Matthew Bryza’nın Azerbaycan’a Büyükelçi olarak atanmasını eşinin Türk kökenli olması nedeniyle engellemesini akıllara getirdi[3]. Menendez o dönem Bryza’nın görevini tarafsız bir şekilde yerine getiremeyeceğini savunmuştu. Herhangi bir görev kusuru ya da istismarı olmamasına rağmen Bryza’nın özel hayatını siyasi malzeme yapan Menendez’in bugün benzer bir durum içinde gibi görünüyor. Dolayısıyla, göreviyle ilgili geçmişi ve özel ilişki ağı birlikte düşünüldüğünde Menendez’in Türkiye karşıtı taraflı tutumunun Kongre’nin diğer üyelerine ve yeni yönetime ne ölçüde etki edeceği yakında görülecektir.

*Fotoğraf: Armenian Weekly sitesinden alınmıştır.