Taşkent Andlaşması ile 1992 yılında kurulan, Belarus, Ermenistan, Kazakistan, Kırgızistan, Rusya ve Tacikistan’ın taraf olduğu, Rusya’nın önderliğindeki ve bir bakıma NATO’dan esinlenen Ortak Güvenlik Örgütü (CSTO) kısa bir süre önce, Bişkek’te, Belarus ve Ermenistan dışında devlet başkanlarının katıldığı gayrı resmi bir zirve toplantısı düzenlemiştir. Belarus’un halen Kırgızistan ile, devrik eski başkana ülkesinde iltica hakkı tanımış olması nedeniyle ciddi ikili sorunu bulunduğu göz önüne alındığında, Belarus devlet başkanının yokluğunun anlaşılabilir bir nedeni bulunmaktadır. Toplantıyı düzenleyenler ise durumu, toplantının esas itibarıyla Orta Asya sorunlarına odaklanacak olması ile izah yoluna gitmiştir.
Ermenistan Cumhurbaşkanının, Ermenistan bakımından bir emsali olmadık şekilde, zirveye katılmaması ise, daha karmaşık nedenlere dayanmaktadır. Katılmama kararı hem Rusya’ya, hem de Batı’ya mesaj vermektedir. Rusya’ya: Rusya’dan aldığı gaz fiyatındaki artışa karşı duyulan öfke; Avrasya Ekonomik Birliği’nin ilk adımı olan Avrasya Gümrük Birliği’ne katılması yönündeki baskıya karşı hoşnutsuzluk; Avrupa Birliği ve NATO ile ilişkileri geliştirme arzusu; ve nihayet Rusya dışişleri bakanının son dönemde Dağlık Karabağ konusundaki söylemlerinden duyulan rahatsızlık, hatta protesto ihtiyacı. Batı’ya mesaj ise, uzattığı elin olabilecek gerçekçi her türlü imkanla tutulması çağrısıdır.
Geçen yılki Moskova zirvesini izleyen Bişkek CSTO zirvesi, gayrı resmi olarak adlandırılmasına, Orta Asya konularına odaklanacağı söylemine rağmen, basına yansıyan gündemi ve ele alınan konular itibarıyla bölgeyi aşan, hatta küresel kapsamda bir nitelik taşımıştır. Görüşülen konular basında yer alınca uluslararası camianın ilgisi artmıştır. Dışişleri Bakanlarının ortak bildirisinde, Afganistan, İran, Suriye ve Dağlık Karabağ gibi güncel uluslararası sorunlara yer verildiği görülmüştür. Afganistan’a ilişkin olarak, uluslararası güçlerin 2014 yılında çekilmesinin bölgede yaratacağı olumsuz etkilerin en aza indirilmesini sağlamak üzere alınacak önlemlerin görüşüldüğü kaydedilmiştir.
İran’daki nükleer soruna askeri bir çözümün kabul edilemez olduğu ifade edilmiştir. Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Anlaşması’na taraf her ülkenin, uranyum zenginleştirme programı da dahil olmak üzere, barışçı bir programa kayıtsız hakkı bulunduğu belirtilmiştir. Suriye’deki gelişmelerden büyük endişe duyulduğu, bunalıma Suriyelilerin kendileri tarafından en hızlı şekilde çözüm bulunmasını destekledikleri, Suriye Arap Cumhuriyeti’nin egemenliğine saygı duydukları, silahlı muhalefet grupları mensuplarına yasa dışı silah teminine karşı oldukları kaydedilmiştir.
Ermenistan dışişleri bakanının da hazır bulunduğu bir ortamda, muhtemelen Ermenistan’ın duyduğu ciddi rahatsızlığa rağmen, Dağlık Karabağ sorunu zirvede ele alınan ve görüşülen önemli bir konu olmuştur. Dağlık Karabağ çatışmasının barışçı yoldan çözümlenmesinin altı çizilmiş, Minsk Grubu tarafından sürdürülen çalışmanın hızlı bir şekilde sonuçlandırılması gereği vurgulanmıştır.
Gelişmekte olan Ortak Güvenlik Örgütü’ne önemli bir ivme ve görünürlük kazandırdıktan sonra Rusya devlet başkanı Bişkek’ten, Avrasya Gümrük Birliği’nin yönetim organı olan Avrasya Yüksek Ekonomi Konseyi (SEEC) toplantısına katılmak üzere Astana’ya geçerken, Rusya bakımından, Avrasya’daki örgütlenme yol haritası hem güvenlik, hem ekonomi cephelerinde güçlenmiş görünmektedir. Astana toplantısına Bişkek CSTO zirvesine katılan tüm devlet başkanlarına ilave olarak, Belarus Cumhurbaşkanı ile örgütte gözlemci statüsü bulunan Ukrayna devlet başkanı da katılmıştır. Keza
gözlemci statüsünde olan ve daha önceki tüm Avrasya Ekonomik Konseyi toplantılarına katılmış bulunan Ermenistan Cumhurbaşkanı ise, dikkat çekici biçimde, bu toplantıya da katılmamıştır.
© 2009-2021 Avrasya İncelemeleri Merkezi (AVİM) Tüm Hakları Saklıdır
Henüz Yorum Yapılmamış.
-
ERMENİSTAN DIŞİŞLERİ ESKİ BAKANI V. OSKANİAN TÖHMET ALTINDA
Alev KILIÇ 04.09.2012 -
AVRUPA BİRLİĞİNİN DOĞU ÜLKELERİNE AÇILIM SÜRECİNDEKİ ÇİFTE STANDARD
Alev KILIÇ 02.04.2013 -
ATEŞKES’İN ONSEKİZİNCİ YILINDA AZERBAYCAN-ERMENİSTAN İLİŞKİLERİ
Alev KILIÇ 31.10.2012 -
AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİNDE ERMENİ İDDİALARI REDDEDİLDİ
Alev KILIÇ 17.12.2013 -
AVRUPA BİRLİĞİ’NİN ORTAK EKONOMİK ÇIKARLAR DEĞİL, SİYASİ VE SÜBJEKTİF DÜRTÜLERLE GÜDÜMLENMESİNİN ÖRNEĞİ TÜRKİYE’NİN DIŞLANMASINDA GÖRÜLEBİLİR
Alev KILIÇ 19.11.2012
-
AVRUPA PARLAMENTOSU’NUN İSVEÇLİ ÜYESİNİN KARABAĞ ZİYARETİ VE AZERBAYCANLILARIN UNUTULAN ACILARI
Teoman Ertuğrul TULUN 16.02.2018 -
NAİM BEY’İN GERÇEKLİĞİ ÜZERİNDEN TARİH’İ DEĞİŞTİRME ÇABALARI
Teoman Ertuğrul TULUN 02.01.2017 -
HRANT DİNK’İN KATLEDİLMESİNİN ONUNCU YILDÖNÜMÜ
AVİM 19.01.2017 -
TANAP DOĞALGAZ BORU HATTI AÇILIŞI
Tutku DİLAVER 18.06.2018 -
DİASPORA ERMENİLERİ VE TAZMİNAT GİRİŞİMLERİ: MOVSESİAN DAVASI’NIN YANSIMALARI II
Aslan Yavuz ŞİR 27.02.2012
-
Türk-Ermeni İlişkileri Üzerine Ömer Engin Lütem Konferansları 2022 -
RADİKAL ERMENİ UNSURLARCA GERÇEKLEŞTİRİLEN MEZALİMLER VE VANDALİZM -
PATRIOTISM PERVERTED -
MEN ARE LIKE THAT -
BAKÜ-TİFLİS-CEYHAN BORU HATTININ YAŞANAN TARİHİ -
INTERNATIONAL SCHOLARS ON THE EVENTS OF 1915 -
FAKE PHOTOS AND THE ARMENIAN PROPAGANDA -
ERMENİ PROPAGANDASI VE SAHTE RESİMLER -
Türk-Ermeni İlişkileri Üzerine Ömer Engin Lütem Konferansları 2021 -
A Letter From Japan - Strategically Mum: The Silence of the Armenians -
Japonya'dan Bir Mektup - Stratejik Suskunluk: Ermenilerin Sessizliği -
Türk-Ermeni Uyuşmazlığı Üzerine Ömer Engin Lütem Konferansları 2020 -
Anastas Mikoyan: Confessions of an Armenian Bolshevik -
Sovyet Sonrası Ukrayna’da Devlet, Toplum ve Siyaset - Değişen Dinamikler, Dönüşen Kimlikler -
Türk-Ermeni Uyuşmazlığı Üzerine Ömer Engin Lütem Konferansları 2019 -
Türk-Ermeni Uyuşmazlığı Üzerine Ömer Engin Lütem Konferansları 2018 -
Ermeni Sorunuyla İlgili İngiliz Belgeleri (1912-1923) - British Documents on Armenian Question (1912-1923) -
Turkish-Russian Academics: A Historical Study on the Caucasus -
Gürcistan'daki Müslüman Topluluklar: Azınlık Hakları, Kimlik, Siyaset -
Armenian Diaspora: Diaspora, State and the Imagination of the Republic of Armenia -
Ermeni Sorunu Temel Bilgi ve Belgeler (2. Baskı)
-
“MODERN TÜRK DEVLETİNİN KURULUŞUNUN ARKA PLANI: TÜRK MİLLİYETÇİLİĞİ” BAŞLIKLI KONFERANS