Hazel ÇAĞAN ELBİR - Uzman, AVİM

Bilindiği gibi 24 Şubat 1942 tarihinde Karadeniz’de Şile açıklarında Struma adlı Bulgar bayraklı bir yolcu gemisi yolcu ve mürettebatı ile batırılmıştır. 24 Şubat 2015 tarihinde ise Struma faciasında hayatını kaybedenler için Sarayburnu’nda bir devlet töreni düzenlenmiştir. Türk Musevi Cemaati adına Başkan Vekili Moris Levi, faciada hayatını kaybedenleri yaptığı bir konuşma ile anmıştır.

Türk Dışişleri de yazılı bir açıklama yapmıştır. 73 yıl önce, 24 Şubat 1942 tarihinde İkinci Dünya Savaşı sırasında Romanya’da yaşamlarını sürdüren fakat Nazi Almanyası baskısı ile Avrupa’yı Yahudi karşıtı kanunlardan ve propagandalardan kaçmak için 108’i çocuk 768[1] yolcu, Filistin’e gitmek için Köstence Limanı’ndan Panama bandıralı Struma isimli bir Bulgar gemisi ile yola çıkmışlardır. Struma’nın, İstanbul açıklarında bir Sovyet denizaltısı tarafından batırıldığına yer verilen açıklamada Holokost’un 70’inci yılı olduğuna dikkat çekilerek Struma’da hayatını kaybedenler anılmış, Türk Musevi Cemaati’ne başsağlığı dilenmiştir[2]. Ayrıca, bu coğrafyada meydana gelmiş trajedilere Türkiye Cumhuriyeti’nin hassasiyetle yaklaştığı da vurgulanarak, bu üzücü felaketin acı hatırasının gelecek nesillere aksettirileceğine dikkat çekilmiştir.

Sarayburnu’nda Struma için devlet tarafından düzenlenen törende Kültür ve Turizm Bakanı Ömer Çelik, Türk Musevi Cemaati’nin de Türkiye Cumhuriyeti’nin bir parçası olduğunu belirterek Struma faciasının acısının hepimizin ortak acısı olduğunun altını çizmiştir[3]. Struma’yı anmanın sadece bir gemiyi anmaktan ziyade, Antisemitizm, İslamofobi, ırkçılık ve yabancı düşmanlığının gelecekte de önüne geçmek için düzenlenen bir tören olduğunu vurgulamıştır[4].

Başkan Vekili Levi konuşmasında Struma’da hayatını kaybedenlerin anılmasının önemine dikkat çekmiş, 73 yıl önce meydana gelen facia örneğinde olduğu gibi, insanlık dışı uygulamaların, gerek Antisemit gerekse İslam karşıtı nefret söyleminin, verdiği acının umutsuzluk yarattığına vurgu yapmıştır. Levi, İslamofobi ve ötekileştirmeye maruz kalanların çektikleri sıkıntıları ve duyguları paylaştığını, bu sorunun ancak eğitim sistemi ve adaletin genişletilebilmesi ile mümkün olabileceğini belirtmiştir. Böylece gelecek nesillere daha kuvvetli bir gelecek bırakılabileceğini dileyerek ve Türk Musevileri olarak acılarını paylaşanlara teşekkür etmiştir.

Anadolu toprakları ve bulunduğumuz coğrafya tarih boyunca pek çok insanlık dramına sahne olmuş, çok sayıda insan hayatını kaybetmiştir. Bu topraklarda hayatını kaybeden tüm halklar ortak acıları beraber göğüslemek durumunda kalmışlardır. Bu coğrafyada yaşanan tüm acılar ortaktır ve tüm halklar bu trajedileri aynı hassasiyetle sahiplenmektedir. Struma ve benzer facialarda hayatını kaybedenleri anıyoruz.