
Türkiye Ermenileri Patriği seçim süreci ve bununla ilgili tartışmalar, 2008 yılında Patrik II. Mesrob Mutafyan’ın hastalanarak görevini yapamaz hale gelmesiyle başlamış ve günümüzde de hâlâ çözüme ulaşamamıştır. AVİM’de bu konuda çıkan en son yazıda, patrik seçim sürecinde seçimlerin yapılmasına yaklaşılmış olduğunu belirtmiştik.[1] Ancak söz konusu yazıdan bu yana seçim sürecinde yine tartışmalı bir gelişme gündeme gelmiştir.
Patrik II. Mesrob’un hastalığı sebebiyle patrik makamının yetkilerini sürdürmekte olan Patrik Genel Vekili Başepiskopos Aram Ateşyan, patrik seçiminin ilerlemesi açısından 24 Mayıs’ta Patrik Genel Vekilliği görevinde istifa ettiğini ve artık sadece Patrikhanenin günlük yürütme işleriyle ilgileneceğini açıklamıştı. Ancak ilerleyen günlerde Ateşyan, Devletten daha resmî belge gelmediğini belirterek, 24 Mayıs’ta açıkladığı istifasını resmen yürürlüğe sokmamıştır. Patrik seçim sürecini yürütmekle görevlendirilmiş olan Almanya’daki Ermeni topluluğunun ruhani lideri (geçtiğimiz günlerde bu görevini devretmiştir) ve Kayyum (Er. Değabah) Başepiskopos Karekin Bekçiyan ise, kendisinin artık Kayyum görevine başlamasıyla beraber Ateşyan’ın Patrik Genel Vekilliği görevine son vermesi gerektiğini savunmuş, bunu yapmaması halinde ise Patrikhane Ruhaniler Genel Meclisi tarafından görevinden alınabileceğini belirtmiştir. Nitekim 28 Haziran’da Kayyum Bekçiyan başkanlığında Patrikhane Ruhaniler Genel Meclisi toplanmış ve oy çokluğuyla Aram Ateşyan’ın Patrik Genel Vekilliği görevini sonlandırma kararı vermiştir. Oylama öncesinde Bekçiyan “Patrik seçiminin sağlıklı yürümesi ve bu süreçte doğabilecek yanlış anlamaların önlenmesi amacıyla”[2] Ateşyan’ın makamından istifa etmesi gerektiğini iddia etmiştir. Ateşyan ise istifa etmeyeceğini, ancak Ruhaniler Genel Meclisi’nin görevden alma konusunda alacağı karara saygı göstereceğini ifade etmiştir.
Ancak bu kararın içinde soru işaretleri yaratacak bir unsur bulunmaktadır. Karar sonrası yapılan açıklamada şu ifade edilmiştir:
“Patriklik Kaymakamı seçimi yapılması sebebiyle yeni Patrik seçilene kadar, Kilisemiz kadim geleneklerine göre Patriklik Makamı’nın yönetim ve temsiliyet açısından tek yetkilisi Patriklik Kaymakamı Başepiskopos Karekin Bekçiyan’dır...”[3]
Kısacası bu kararla sadece Ateşyan’ın Patrik Vekilliği görevi sonlandırılmamış, aynı zamanda Kayyum Bekçiyan’a Patrik Vekilliği yetkileri verilmiştir. Oysa Kayyumluk, Patrik Vekilliği görevini yerine getirmek için değil, patrik seçiminin yürütülmesi için oluşturulan bir makamdır. Dolayısıyla Ruhaniler Genel Meclisi kararıyla Bekçiyan adeta bir güç kapma girişiminde bulunmuş, diğer bir deyişle kendisini seçilmesinin esas amacı dışına taşan yetkilerle donatma girişiminde bulunmuştur.
Bu aşamada şu soruların sorulması gerekmektedir:
Seçime gidilen süreçte Aram Ateşyan’ın Patrik Vekilliğinin devam etmesi şayet “yanlış anlamalara” sebep olacaksa, Ruhaniler Genel Meclisi kararıyla yaratılan güç kapma girişimi yanlış anlamalara sebep olmayacak mıdır?
Gelinen noktada Bekçiyan’ın, makamını kötüye kullanmakla eleştirdiği Ateşyan’dan ne gibi bir farkı kalmıştır?
Olağanüstü yetkilerle donatılmış Bekçiyan’ın bir yandan patrik seçimi sürecini düzenlemekle görevliyken bir yandan da patrik seçiminde aday olması (zira Bekçiyan’ın ismi hep aday olarak geçmektedir ve kendisinden bu konuda bir yorumlama gelmemiştir) adil bir durum olarak kabul edilebilir mi?
Bu zamana kadar her fırsatta Ateşyan’ı eleştiren ve Bekçiyan’ın yücelten Agos gazetesinin bu duruma sessiz kalması, hatta onaylaması nasıl izah edilebilecektir?
Son olarak, bu kuşku uyandıran koşullarda yapılan bir patrik seçimine gerekli resmi onay verilecek midir?
AVİM gelişmeleri bu eleştirel bakışla izlemeye devam edecektir.
*Fotoğraf: Agos
[1] Mehmet Oğuzhan Tulun, “Türkiye Ermenileri Patriği Seçim Süreci Hareketlendi,” Avrasya İncelemeleri Merkezi (AVİM), Analiz No.2017 / 12, Mayıs 26, 2017, erişim tarihi: Temmuz 7, 2017, http://avim.org.tr/tr/Analiz/TURKIYE-ERMENILERI-PATRIGI-SECIM-SURECI-HAREKETLENDI
[2] Miran Manukyan, “Ateşyan’ın görevine son verildi,” Agos, Sayı 1100, Haziran 30, 2017, s. 7.
[3] Manukyan, “Ateşyan’ın görevine son verildi”.
© 2009-2025 Avrasya İncelemeleri Merkezi (AVİM) Tüm Hakları Saklıdır
Henüz Yorum Yapılmamış.
-
ALMAN FEDERAL MECLİSİNİN “SOYKIRIM KARARI” HAKKINDA DEVAM EDEN SORULAR
AVİM 11.04.2018 -
AVRASYA İNCELEMELERİ MERKEZİ G20 KONULU TOPLANTI DÜZENLEDİ
AVİM 15.11.2013 -
6-8 MAYIS 2015 ERZURUM ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ - II. ULUSLARARASI TÜRK-ERMENİ İLİŞKİLERİ ve BÜYÜK GÜÇLER SEMPOZYUMU
AVİM 04.05.2015 -
BÖLGESEL KAPSAMLI EKONOMİK ORTAKLIK (RCEP): BÖLGEYİ VE DÜNYAYI ŞEKİLLENDİRECEK ÖNEMLİ BİR TİCARET ANLAŞMASI
AVİM 15.12.2020 -
KALİFORNİYA’DA AÇILAN TAZMİNAT DAVASI KONUSUNDA EMEKLİ BÜYÜKELÇİ PULAT TACAR İLE SÖYLEŞİ
AVİM 02.08.2010
-
İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ
AVİM 21.06.2015 -
ŞANGAY İŞBİRLİĞİ ÖRGÜTÜ DEVLET BAŞKANLARI KONSEYİ'NİN 23. ZİRVESİ
Gülperi GÜNGÖR 14.07.2023 -
ANTALYA DİPLOMASİ FORUMUNUN BAŞDÖNDÜREN TRAFİĞİNDE ÖNEMLİ KAVŞAKLARDAN BİRİ GÜNEY KAFKASYA
Tutku DİLAVER 17.03.2022 -
ERMENİ KANUNU VE FRANSIZ ANAYASA MAHKEMESİ
Ömer Engin LÜTEM 30.01.2012 -
ERMENİSTAN’DA CUMHURBAŞKANININ İSTİFASI, SORULAR VE YENİ İÇ SİYASAL DENKLEM
Turgut Kerem TUNCEL 07.02.2022
-
THE ARMENIAN QUESTION - BASIC KNOWLEDGE AND DOCUMENTATION -
THE TRUTH WILL OUT -
RADİKAL ERMENİ UNSURLARCA GERÇEKLEŞTİRİLEN MEZALİMLER VE VANDALİZM -
PATRIOTISM PERVERTED -
MEN ARE LIKE THAT -
BAKÜ-TİFLİS-CEYHAN BORU HATTININ YAŞANAN TARİHİ -
INTERNATIONAL SCHOLARS ON THE EVENTS OF 1915 -
FAKE PHOTOS AND THE ARMENIAN PROPAGANDA -
ERMENİ PROPAGANDASI VE SAHTE RESİMLER -
A Letter From Japan - Strategically Mum: The Silence of the Armenians -
Japonya'dan Bir Mektup - Stratejik Suskunluk: Ermenilerin Sessizliği -
Anastas Mikoyan: Confessions of an Armenian Bolshevik -
Sovyet Sonrası Ukrayna’da Devlet, Toplum ve Siyaset - Değişen Dinamikler, Dönüşen Kimlikler -
Ermeni Sorunuyla İlgili İngiliz Belgeleri (1912-1923) - British Documents on Armenian Question (1912-1923) -
Turkish-Russian Academics: A Historical Study on the Caucasus -
Gürcistan'daki Müslüman Topluluklar: Azınlık Hakları, Kimlik, Siyaset -
Armenian Diaspora: Diaspora, State and the Imagination of the Republic of Armenia -
ERMENİ SORUNU - TEMEL BİLGİ VE BELGELER (2. BASKI)
-
“TÜRKİYE-AZERBAYCAN-ERMENİSTAN İLİŞKİLERİNDE YENİ JEOPOLİTİK DÖNEM” BAŞLIKLI KONFERANS