Üç yıl önce, 10 Ekim 2009 tarihinde, İsviçre’nin Zürih kentinde Türkiye ve Ermenistan arasında, “Diplomatik ilişkilerin tesisi” ve “İkili ilişkilerin geliştirilmesi” başlıklı iki protokol, iki ülkenin dışişleri bakanları tarafından, ABD, Rusya ve İsviçre dışişleri bakanlarının da hazır bulunduğu bir ortamda imzalanmıştı. Dağılan Sovyetler Birliği’nden Eylül 1991’de bağımsızlığını alan ve Türkiye tarafından Sovyetler Birliği’nden bağımsızlığını kazanan diğer cumhuriyetlerle eş zamanlı olarak, ayırım gözetmeksizin tanınan Ermenistan ile Aralık 1920 Gümrü ve Ekim 1921 Kars anlaşmalarından bu yana imzalanan ilk ikili metinleri oluşturan söz konusu iki protokol parlamento onayından geçmediği için yürürlüğe girmemiştir. Türkiye bakımından iki protokolün onay süreci henüz TBMM’nde devam etmektedir. Ermenistan ise tek taraflı bir karar ile Nisan 2010 tarihinde protokollerin mecliste onaylanması sürecini askıya aldığını açıklamıştır. İkili ve bölgesel gerginliklerin, iletişimsizliğin ve huzursuzlukların giderilebilmesi ve çözüme kavuşturulabilmesi için bir açılım olanağı sağlaması umuduyla başlatılan bu girişimin, böyle bir gelişmeden hiç kuşkusuz yarar sağlayacağı aşikâr olan Ermenistan tarafından yokuşa sürülmesi anlaşılması zor bir çelişki oluşturmaktadır. Ermenistan anayasa mahkemesinin iki protokolün onaylanması konusunda Ocak 2010’da verdiği kararın gerekçeleri incelendiğinde, Ermenistan tarafının sınırların açılması ve diplomatik ilişkilerin kurulması dışında herhangi bir taahhüde girilmesine karşı çıktığı görülmektedir. Bu yaklaşım Ermeni tarafının baştan beri muğlâk sözcüklerle perdelemeye çalıştığı hedefin bu kez inkâr edilemeyecek şekilde teyidinden öteye bir yenilik getirmemiştir. (Protokollerin içeriği hakkında daha ayrıntılı bilgi ve değerlendirmelere ilgi duyanların, AVİM tarafından yayınlanan “Ermeni Araştırmaları” dergisinin 33-34 ve 35 sayılı baskılarında AVİM Başkanı Büyükelçi Ömer E. Lütem tarafından kaleme alınan “Olaylar ve Yorumlar” bölümünü burada tıklayarak ulaşması mümkündür.) Türk-Ermeni ilişkilerindeki sıkıntıların ikili ve bölgesel olmak üzere iki boyutu bulunmaktadır. Protokoller ile Türkiye ikili ilişkilerde bir iyileşme adımı atarak bölgesel çözüme de birlikte katkı sağlama, yardımcı olma amacını ortaya koymuştur. Ermenistan’dan da beklenen, ikili ve bölgesel iyi komşuluk ilişkilerine önem ve öncelik vermesidir.
© 2009-2021 Avrasya İncelemeleri Merkezi (AVİM) Tüm Hakları Saklıdır
Henüz Yorum Yapılmamış.
-
ORTA ASYA’DAKİ GELİŞMELER VE TÜRKİYE
Alev KILIÇ 20.09.2013 -
ABD’NİN YENİ DIŞİŞLERİ BAKANI JOHN KERRY
Alev KILIÇ 01.02.2013 -
ASYA'DA GÜVEN ARTIRICI ÖNLEMLER
Alev KILIÇ 29.03.2013 -
AVRASYA BİRLİĞİ’NİN POTANSİYELİ VE ÖNÜNDEKİ ENGELLER
Alev KILIÇ 09.12.2012 -
ERMENİSTAN İLE İMZALANAN PROTOKOLLER
Alev KILIÇ 22.10.2012
-
KİLİKYA ERMENİ KATOLİKOSLUĞU KOZAN DAVASI BİZE NE ANLATIYOR?
Vuslat Nur ŞAHİN 31.10.2017 -
ERMENİSTAN’DA SEÇİMLER
Ömer Engin LÜTEM 09.05.2012 -
FRANSA-TÜRKİYE: SÜREKLİ BUNALIM
Ömer Engin LÜTEM 19.12.2011 -
ERMENİ İDDİALARI KARŞISINDA FRANSA NEREDE DURUYOR?
AVİM 19.01.2015 -
AĞRI VE NEMRUT’TA ERMENİSTAN BAYRAĞI
Şakire FURTUN 20.08.2015
-
Türk-Ermeni İlişkileri Üzerine Ömer Engin Lütem Konferansları 2022 -
RADİKAL ERMENİ UNSURLARCA GERÇEKLEŞTİRİLEN MEZALİMLER VE VANDALİZM -
PATRIOTISM PERVERTED -
MEN ARE LIKE THAT -
BAKÜ-TİFLİS-CEYHAN BORU HATTININ YAŞANAN TARİHİ -
INTERNATIONAL SCHOLARS ON THE EVENTS OF 1915 -
FAKE PHOTOS AND THE ARMENIAN PROPAGANDA -
ERMENİ PROPAGANDASI VE SAHTE RESİMLER -
Türk-Ermeni İlişkileri Üzerine Ömer Engin Lütem Konferansları 2021 -
A Letter From Japan - Strategically Mum: The Silence of the Armenians -
Japonya'dan Bir Mektup - Stratejik Suskunluk: Ermenilerin Sessizliği -
Türk-Ermeni Uyuşmazlığı Üzerine Ömer Engin Lütem Konferansları 2020 -
Anastas Mikoyan: Confessions of an Armenian Bolshevik -
Sovyet Sonrası Ukrayna’da Devlet, Toplum ve Siyaset - Değişen Dinamikler, Dönüşen Kimlikler -
Türk-Ermeni Uyuşmazlığı Üzerine Ömer Engin Lütem Konferansları 2019 -
Türk-Ermeni Uyuşmazlığı Üzerine Ömer Engin Lütem Konferansları 2018 -
Ermeni Sorunuyla İlgili İngiliz Belgeleri (1912-1923) - British Documents on Armenian Question (1912-1923) -
Turkish-Russian Academics: A Historical Study on the Caucasus -
Gürcistan'daki Müslüman Topluluklar: Azınlık Hakları, Kimlik, Siyaset -
Armenian Diaspora: Diaspora, State and the Imagination of the Republic of Armenia -
Ermeni Sorunu Temel Bilgi ve Belgeler (2. Baskı)
-
“MODERN TÜRK DEVLETİNİN KURULUŞUNUN ARKA PLANI: TÜRK MİLLİYETÇİLİĞİ” BAŞLIKLI KONFERANS