Avrasya İncelemeleri Merkezi (AVİM) 31 Mart Pazartesi günü “Güneydoğu Avrupa, Balkanlar ve Bölgenin Geleceğine Yönelik Beklentiler” konulu bir beyin fırtınası toplantısı düzenlemiştir. Panelde Ankara’da görev yapan Bosna-Hersek, Bulgaristan, Hırvatistan, Makedonya, Sırbistan ve Slovenya Büyükelçileri, Dışişleri Bakanlığı Balkanlar ve Orta Avrupa Dairesi Genel Müdürü Büyükelçi Babür Hızlan, ve TİKA Uzmanı Hakan Seçilmiş yer almıştır.

Türkiye Dışişleri Bakanlığı Balkanlar ve Orta Avrupa Dairesi Genel Müdürü Büyükelçi Babür Hızlan, ekonomik krize rağmen yarımadada askeri bir çatışma olmadığını ve bölgede var olan olumlu ivmenin de sürdürülmesi gerektiğini söyledi. İstikrarın muhafaza edilmesi için Avrupalı ve Avrupa-Atlantik yapılanmaların önemine vurgu yapan Hızlan, Sırbistan ve Kosova arasındaki anlaşma sonrasında Sırbistan ile AB arasında başlayan müzakerelerin olumlu bir gelişme olduğunu sözlerine ekledi. Balkanlar ve Avrupa için Türkiye’nin önemli bir enerji yolu olduğu belirten Büyükelçi Hızlan, Türkiye’nin Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı (TİKA) aracılığıyla bölgeye daha fazla ekonomik yardım yaptığını belirtti.

Bosna Hersek Büyükelçisi Damir Dzanko, AB ve NATO ile olan müzakerelerde ileri seviyede bir konumları olduğunu, ancak yurt içi siyasi çekişmeler sebebiyle bazı temel şartları tam olarak yerine getiremediklerini belirtti. Sayın Dzanko, Bosna Hersek’in dış politikasında komşu ülkelerle işbirliğine öncelik verdiğini ve ülkesinin özellikle ekonomik ilişkileri geliştirmeyi hedefleyen her türlü bölgesel işbirliği mekanizmasını desteklediğini belirtti. Büyükelçi Dzanko, Bosna Hersek, Sırbistan ve Türkiye arasındaki üçlü mekanizmanın başarılı ve faydalı olduğunu tekrarlayıp, mekanizmanın yeni bir aşamaya doğru yaklaştığını sözlerine ekledi. Büyükelçi Dzanko, Türkiye’nin aynı zamanda Hırvatistan ve Bosna Hersek arasındaki görüşmelerdeki rolüne atıfta bulundu ve bu senenin sonuna kadar bir üçlü zirve düzenlenmesini umduğunu belirtti.

Bulgaristan Büyükelçisi Krasimir Tulechki, aralarında dil ile ekonomik ve sosyal anlamda gelişmişlik seviyesinde farklılıklar bulunmasına rağmen ortak bir kimlik ortaya koyan Avrupa Birliği ülkelerinin aksine Balkan ülkelerinin bu yönde pek bir çaba sarf etmediğini belirtti.  Büyükelçi Tulechki bu sebeple Balkan ülkelerinin ortak bir kimlik üzerine konuşmasını yeğlediğini ifade etti. Büyükelçi Tulechki aynı zamanda Bulgaristan’ın Balkan ülkelerinin AB ile olan müzakere süreçlerini desteklediğini söyledi.

Hırvatistan Büyükelçisi Drazen Hrastic, AB ve NATO’nun en yeni üyesi olarak Hırvatistan’ın iki örgüte de girmeyi başaran ilk çatışma sonrası ülke olduğunu vurguladı. Uluslararası örgütlerin Avrupa kıtasındaki barışın sağlanmasındaki rolüne vurgu yapan Büyükelçi Hrastic, AB üyeliğinin öneminin nihai sonuçtan ziyade Birliğe giriş süreciyle ilişkili olduğunu söyledi. Büyükelçi Hrastic, Avrupa-Atlantik işbirliğinin Hırvat dış politikası için olan önemine vurgu yaptı.

Makedonya Büyükelçisi Goran Taskovski, ekonomik gelişmenin Balkanlar’da işbirliğinin güçlendirilmesinin temelinde yattığını belirterek ve özellikle Güneydoğu Avrupa İşbirliği Teşkilatı’na ve Bölgesel İşbirliği Konseyi’ne atıfta bulunarak Makedonya’nın komşularıyla ve bölgesel işbirliği teşkilatlarıyla olan iyi ilişkilerinden söz etti. Büyükelçi Taskovski Makedonya hükümetinin iktisadî kalkınmaya verdiği öneme ve şimdiye kadar elde edilmiş olan olumlu neticelere işaret ederek bunların bölgeyi refaha ve siyasi ve etnik istikrara giden yolda teşvik edebileceğine değindi.

Sırbistan Büyükelçisi, Danilo Vucetic, Avrupa Birliği’nin bölgede demokrasinin, hukukun üstünlüğünün, iktisadî kalkınmanın ve insan haklarının gelişmesi yönündeki rolüne işaret ederek bölgedeki işbirliğinin geliştirilmesinin en iyi şekilde bölgesel teşkilatlar aracılığıyla olacağını belirtti. Büyükelçi Vucetic Sırbistan’ın bölgenin istikrarına Ocak ayında başlayan AB üyeliği süreci aracılığıyla katkıda bulunduğunu söyledi. Büyükelçi Vucetic ayrıca  Bosna Hersek’teki istikrarın tüm bölge istikrarı için önemli bir etken olduğunu sözlerine ekledi. 

Slovenya Büyükelçisi, Milan Jazbec, Batı Balkanlar’ın Slovenya’nın dış politikasında önemli bir yer teşkil ettiğini belirti ve bu hususta ülkesinin bölge ülkeleriyle giderek artan ekonomik ilişkilerine işaret etti. Buna ek olarak, Büyükelçi Jazbec, Avrupa-Atlantik işbirliğinin bölgedeki istikrarın sağlanması hususundaki önemine dikkat çekti ve Slovenya’nın bu husustaki çabalara tam destek verdiğini belirtti. Bölgesel işbirliği konusundaki atılabilecek olan adımlara atıfta bulunan Büyükelçi Jazbec, Slovenya’nın bu çerçevede daha kavramsallaştırılmış ve koordineli bir yaklaşım, daha fazla malî kaynak ve daha yüksek düzey bir uygulama görmek isteyeceğinden bahsetti.

TİKA uzmanı Hakan Seçilmiş, TİKA’nın özellikleri ve bölgedeki faaliyetleri hakkında bir sunum yaptı. Seçilmiş, TİKA’nın 32 ülkede 35 koordinasyon ofisi olduğuna değinerek teşkilatın projelerini bölge ülkelerinin ihtiyaç ve önceliklerine göre belirlediğini belirtti ve bu hususta eğitim, sağlık, su, tarım ve kültür konularına önem verdiğini sözlerine ekledi.
 

Hande Apakan