
Ermenice ve İngilizce olarak iki dilde yayımlanan Asbarez gazetesi ve “The Armenian Mirror Spectator” isimli dergi (ABD’de basılmaktadır), Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan’ın geçtiğimiz Kasım ayında Birinci Dünya Savaşının sona ermesinin yüzüncü yılı münasebetiyle düzenlenen Paris Barış Paneli’nde yaptığı konuşmanın tam metnini yayımladılar.[1]
Paşinyan konuşmasında esas olarak 1915 olaylarına değinmekte ve söz konusu olayları soykırım olarak nitelendiren çarpıtılmış Ermeni görüşlerini yinelemektedir. Adıgeçen ayrıca Ermenistan-Azerbaycan Dağlık Karabağ anlaşmazlığına dolaylı olarak atıf yapmaktadır. Bu bağlamda, “Wilson’un 14 noktasında ortaya konulan halkların kendi kaderini tayin hakkını” belirttikten sonra, “Dağlık Karabağ halkının onlarca yıldır süren kendi kaderlerini tayin etme mücadelesini” ön plana çıkarmaktadır.
Yukarıda belirtilen haberlere göre, Paşinyan konuşmasından sonra tarihçi Hayk Demoyan’ın “Ermeni Soykırımı: Dünya Medyasında Birinci Sayfa Haberi” başlıklı görsellerle örneklendirilmiş kitabını Barış Kütüphanesinde yer alması için Ermenistan’ın katkısı olarak sunmuştur.
Paşinyan konuşmasında gerçeklerle veya kanıtlarla haklılığı kanıtlanmamış şu şekilde bir tümce kullanmıştır: “Birinci Dünya Savaşı sırasında müttefik devletler ilk kez olan biçimde ‘insanlığa ve medeniyete karşı suçlar’ tanımını kullanmışlar, buradan hareketle 1,5 milyon Ermeni’nin yok edilmesi hususunda Osmanlı yönetenlerini suçlamışlardır. Daha sonra, bu korkunç cürüm 20’inci yüzyılın ilk soykırımı olarak nitelendirilmiştir.”
Yukarıda yer alan tümcenin “insanlığa ve medeniyete karşı suçlar” ile ilgili ilk bölümü “Birleşmiş Milletler Soykırımı Önleme ve Koruma Sorumluluğu Ofisi” ana sayfasında yer alan “insanlığa karşı suçlar” terimine dair şu şekildeki tümceden esinlenmiş gibi görünmektedir:
“Kavram resmi olarak uluslararası düzeyde ilk kez 1915’te Müttefik ülkeler (Fransa, Büyük Britanya ve Rusya) tarafından Osmanlı İmparatorluğundaki toplu öldürmeleri kınamak üzere bildiri yayımlandığında kullanılmış görünmektedir.”[2]
Paşinyan’ın yukarıda alıntısı yapılan tümcesinin içeriği ile ilgili olarak üç noktaya değinilmesine gereksinim bulunmaktadır. Birincisi, adıgeçen “insanlığa karşı suçlar” terimini çarpıtmakta ve bunun yerine “insanlığa ve medeniyete karşı suçlar” terminolojisini kullanmaktadır.
İkinci olarak, hiçbir kaynak göstermeden, kendi kullandığı terminoloji şekline (insanlığa ve medeniyete karşı suçlar) dair “tanımın" ilk kez Birinci Dünya Savaşı sırasında Müttefik Güçler tarafından kullanıldığını iddia ediyor. Paşinyan bu terimi büyük olasılıkla, Lahey’deki T.M.C. Asser Enstitüsü tarafından sahiplenen ve idame ettirilen Uluslarası Suçlar Veri Tabanında (ICD) yer alan bilgiye dayanarak kullanıyor.[3] Sözkonusu web sayfası “ ‘insanlığa karşı suçlar” tabiri uluslararası olarak ilk kez Büyük Britanya, Fransa ve Rusya hükümetlerinin 1915 bildirisinde kullanılmıştır” ifadesine yer vermektedir. Anılan sayfa sözde “1915 bildirisinin” örneğini de yayımlamaktadır. Ancak, web sayfası tarafından yayımlanan belge ABD Dışişleri Bakanlığı tarafından Osmanlı İmparatorluğundaki ABD Büyükelçiliğine gönderilen “telgrafın” örneğidir ve bu örnek Müttefik Güçler tarafından yayımlanmış bir bildiri olarak telakki edilemez. Ayrıca, 1915 olayları ile ilgili olarak ortalıkta dolaşan sahte belgeler dikkate alındığında belgenin doğruluğu tartışmalıdır. Bu nedenle, yukarıda belirtilenler ışığında, “Birleşmiş Milletler Soykırımı Önleme ve Koruma Sorumluluğu Ofisi” ana sayfasında yer alan yukarıda alıntısı yapılan atfa karşı çıkılmasına gereksinim bulunmaktadır.
Üçüncü olarak, Paşinyan, Almanya İmparatorluğu tarafından 1904-1908 yılları arasında bugünkü Namibya topraklarında Herero ve Nama halklarına karşı yürütülen askeri yok etme harekâtına atıfta bulunmayı ihmal etmektedir. Bilindiği gibi, Alman sömürge yönetimine karşı isyan eden Herero ve Nama kabilelerine karşı yok etme emri yayımlanmış ve bu kabileler sistematik yok etme harekâtına maruz kalmışlardır. Namibya halkı bugün bu olayları soykırım olarak nitelendirmektedir.[4] Ancak, Paşinyan’ın bu hususu ihmal etmesi mazur görülebilir. Zira soykırım terimi 1948’te BM ile ortaya çıkmıştır ve soykırım sadece 1948 Soykırım Sözleşmesinde belirlenen şekilde yetkili mahkemeler tarafından isnat edilebilir.
Paşinyan’ın konuşmasındaki çarpıcı bir nokta, Bosna-Hersek’te Boşnaklara karşı uygulanan Srebrenitsa soykırımına atıf yapılmasının ihmal edilmesidir. Adıgeçen bu bağlamda, “Kamboçya, Ruanda soykırımları, Orta Doğu’da Hristiyanlar ve Yezidilere yönelik soykırımlar, Rohingya halkına yönelik şiddete” değinmektedir. Nikol Paşinyan’ın Lahey’deki eski Yugoslavya için Uluslarası Ceza Mahkemesinin 1995’de Srebrenitsa’daki toplu öldürmelerin soykırım oluşturduğuna karar verdiğini hatırlaması gerekir.
Nikol Paşinyan’ın Paris Barış Panelinde yaptığı konuşma, değişiklik ve dürüstlük konusundaki açıklamalarına karşın 1915 olaylarına ilişkin eskimiş yanıltıcı Ermeni görüşlerini ve temelsiz iddiaları sürdürdüğü hususunda talihsiz bir hatırlatmadır.
[1] “In Solemn Paris Ceremony, Macron Leads Armistice Commemorations”, Mirror Spectator, 17 Aralık 2018; “Pashinyan Hightlights Armenian Genocide, Wilson’s ’14 Points’ in Address at Armistice Event”, Asbarez, 12 Kasım 2018, http://asbarez.com/176150/pashinyan-hightlights-armenian-genocide-wilsons-14-points-in-address-at-armistice-event/.
[2] “Crimes Against Humanity”, United Nations Office on Genocide Prevention And The Responsibility To Protect, erişim 17 Aralık 2018, http://www.un.org/en/genocideprevention/crimes-against-humanity.html.
[3] “International Crimes Database”, Crimes against humanity, t.y., erişim 17 Aralık 2018.
[4] Mehmet Oğuzhan Tulun, “Germany’s Test With Genocide”, Center for Eurasian Studies (AVİM), 17 Aralık 2017, https://avim.org.tr/Blog/GERMANY-S-TEST-WITH-GENOCIDE-HURRIYET-DAILY-NEWS-17-11-2017.
© 2009-2024 Avrasya İncelemeleri Merkezi (AVİM) Tüm Hakları Saklıdır
Henüz Yorum Yapılmamış.
-
NİKOL PAŞİNYAN’IN BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞININ SONA ERMESİ ETKİNLİĞİNDE YAPTIĞI KONUŞMA 1915 OLAYLARI İLE İLGİLİ NİYETLERİNİ ORTAYA KOYMAKTADIR
AVİM 20.12.2018 -
KİTAP DEĞERLENDİRMESİ: OTUZ YILLIK SOYKIRIM
AVİM 23.08.2019 -
2016 SPECA EKONOMİK FORUMU - RAPOR
AVİM 26.12.2016 -
NEMESİS OPERASYONU, ASALA CİNAYETLERİ VE HOCALI KATLİAMINDAN BUGÜNKÜ “ERMENİ DÜŞMANLIĞI” UYDURMASINA UZANAN ERMENİ YOLCULUĞU
AVİM 13.03.2019 -
VON DER LEYEN’İN “AVRUPALI YAŞAM BİÇİMİ” TANIMI “AVRUPA DEĞERLERİ"YLE NE KADAR ÖRTÜŞÜYOR?
AVİM 24.09.2019
-
MACRON'UN AVRUPA SİYASİ TOPLULUĞU KURMA TEKLİFİ VE NATO'NUN KORUYUCU MELEK ROLÜ
Teoman Ertuğrul TULUN 03.08.2022 -
ALMANYA’DA AŞIRI SAĞ HIZ KAZANIYOR
Hazel ÇAĞAN ELBİR 19.02.2020 -
BATI İLE RUSYA ARASINDA ERMENİSTAN’IN REELPOLİTİK ARAYIŞI
Tutku DİLAVER 03.08.2018 -
ERMENİ KÜLTÜRÜ VE ERMENİ PROPAGANDASI
Hazel ÇAĞAN ELBİR 09.09.2013 -
PROF. DR. ERİK-JAN ZÜRCHER’İN YÜZÜNCÜ YIL BEYANATIYLA İLGİLİ BAZI ELEŞTİRİLER
Mehmet Oğuzhan TULUN 17.05.2015
-
THE ARMENIAN QUESTION - BASIC KNOWLEDGE AND DOCUMENTATION -
THE TRUTH WILL OUT -
RADİKAL ERMENİ UNSURLARCA GERÇEKLEŞTİRİLEN MEZALİMLER VE VANDALİZM -
PATRIOTISM PERVERTED -
MEN ARE LIKE THAT -
BAKÜ-TİFLİS-CEYHAN BORU HATTININ YAŞANAN TARİHİ -
INTERNATIONAL SCHOLARS ON THE EVENTS OF 1915 -
FAKE PHOTOS AND THE ARMENIAN PROPAGANDA -
ERMENİ PROPAGANDASI VE SAHTE RESİMLER -
A Letter From Japan - Strategically Mum: The Silence of the Armenians -
Japonya'dan Bir Mektup - Stratejik Suskunluk: Ermenilerin Sessizliği -
Anastas Mikoyan: Confessions of an Armenian Bolshevik -
Sovyet Sonrası Ukrayna’da Devlet, Toplum ve Siyaset - Değişen Dinamikler, Dönüşen Kimlikler -
Ermeni Sorunuyla İlgili İngiliz Belgeleri (1912-1923) - British Documents on Armenian Question (1912-1923) -
Turkish-Russian Academics: A Historical Study on the Caucasus -
Gürcistan'daki Müslüman Topluluklar: Azınlık Hakları, Kimlik, Siyaset -
Armenian Diaspora: Diaspora, State and the Imagination of the Republic of Armenia -
ERMENİ SORUNU - TEMEL BİLGİ VE BELGELER (2. BASKI)
-
“ERMENİ DİASPORASININ 1915 OLAYLARI BAĞLAMINDA İNCELENMESİ” BAŞLIKLI KONFERANS