Yaklaşık bir aydır Avrupa Parlamentosu (AP) yolsuzluk skandalı ile çalkalanmaktadır. Daha önce konu ile ilgili bir yazı kaleme almıştık[1]. Bahsi geçen yazıda, kara para aklama, suç örgütüne katılma, yolsuzluk ve AP kararlarına müdahale edilmesi ile ilgili olarak, skandalın birkaç kişi ile sınırlı kalma ihtimalinin düşük olduğunu düşünen bazı yetkililerin ifadelerine yer vermiştik. Skandal patlak verdikten neredeyse bir ay sonra soruşturma kapsamının genişlediğini ve iki milletvekilinin daha dokunulmazlıklarının kaldırılması için harekete geçildiğini görüyoruz. Akıllara gelen soru ise, parlamento kararları alınırken ne kadar adil olunduğudur. Daha da önemlisi ise, önümüzdeki günlerde Avrupa Parlamentosu’nun nasıl bir güvenilirlik sınavı vereceğidir.

Avrupa Parlamentosunun karıştığı skandalın konu olduğu soruşturmanın kapsamı genişlemiştir. 2 Ocak 2023 tarihinde, konu ile ilgili olarak, Avrupa Parlamentosu’nun iki üyesinin daha dokunulmazlıklarının kaldırılması için harekete geçildiği basına yansımıştır[2]. AP Başkanı Roberta Metsola, Sosyal Demokrat Grup üyesi parlamenter Marc Tarabella ve Andrea Cozzolino’nun dokunulmazlıklarının kaldırılması için harekete geçildiğini açıklamıştır.

Fas’ın başkenti Rabat’a resmi bir ziyaret gerçekleştiren AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, Fas Başbakanı Aziz Akhannouch ve Dışişleri Bakanı Nasser Bourita ile bir araya gelmiştir. Ziyareti sırasında skandalın endişe verici olduğunu ve soruşturmanın sonuçlarının beklenmesi gerektiğine değinmiştir. Bu süreçte işbirliğinin gerekliliğini de vurgulamıştır. Bu ziyaretin dikkat çeken tarafı, AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi olduğu 2019’dan beri Fas’a ilk kez bir ziyaret gerçekleştirmesidir. Özellikle, Fas’ın yolsuzluk skandalına karışmış olması itibariyle ziyaretin zamanlaması dikkat çekmektedir. Bu durumun dikkat çektiği düşünülmüş olacak ki, Avrupa Dış Eylem Servisi (EEAS) sözcüsü Peter Stano ziyaretin bir süreden beri planlandığını ve rutin bir ziyaret olduğunu söyleme gereği duymuştur[3].

Diğer yandan, Slovenya Başbakanı yeni AP üyesi Robert Golob, AP’nin karıştığı skandalla ilgili olarak, durumu akıllara durgunluk verici olarak değerlendirmiş, böyle bir rüşvet skandalının gelişmesine izin veren sistem karşısında duyduğu güvensizliği dile getirmiştir[4]. Parlamento’nun şimdiye kadar bu şekilde çalıştığına inanamadığını ve durumun ciddi bir şekilde ele alınmazsa daha büyük sorunlar çıkacağını düşündüğünü belirtmiştir.

Golob’un açıklamaları ve şaşkınlığı dikkat çekicidir. Bu açıklamalar, AP Başkanı Metsola tarafından da dile getirilmekte, AP’nin itibarını korumaya yönelik kuralların açıklanması ile paralellik göstermektedir. Önlemler kapsamında sürecin ortaya çıkmasına yardımcı olan kişilerin güvenliğinin güçlendirilmesine, Sivil Toplum Kuruluşlarının (STK) nasıl finanse edildiğinin araştırılmasına ve Parlamenterlerin AB üyesi olmayan ülkelerin temsilcileriyle nasıl bir iletişim içinde olacağına dair yeni kurallar yer alacaktır. 

AB liderleri arasındaki yaygın kanı, bu skandalın gelecek yıl gerçekleşecek olan Avrupa Parlamentosu seçimleri öncesinde AB’nin güvenilirliğini tehdit edeceği yönündedir. AP kararlarına dair güven, Slovenya Başbakanı Golob’un açıklamaları göz önünde bulundurulduğunda sarsıntıya uğramış gibi görünmektedir. Yolsuzluk skandalının şu an itibariyle Mart 2021’e kadar geriye gittiği bilinmektedir. Bu durumda soruşturmanın sonuçlanması beklenecek olsa da aradan geçen zamanda AP kararlarının, özellikle de Türkiye’ye karşı alınan kararların ne kadar adil olduğunun da değerlendirilmesi gerekliliği akıllara gelmektedir.

*Fotoğraf: https://www.ilriformista.it/qatargate-la-metsola-gia-condanna-cozzolino-e-tarabella-il-caso-senza-precedenti-a-bruxelles-337283/