Anadolu’nun yakın tarihi insanlık trajedilerine şahit olmuştur. Birinci Dünya Savaşı öncesi ve sonrası Osmanlı İmparatorluğunun dağılması, parçalanması ve paylaşılması sürecidir. Bu sürecin hedefi Türk halkını, birçok bölgede nüfusun çoğunluğunu oluşturduğu, nesiller boyu yaşadığı Balkanlardan, hatta batı Anadolu’dan doğuya, iç kesimlere sürmek olmuştur. Bu değerlendirmeyi kötümser, karamsar, tek yanlı, sübjektif olarak değerlendirmek de maalesef doğru olmayacaktır. Tarih Türk halkına, zamanın müttefik güçlerinin nasıl bir Türkiye görmek istediklerini tevil götürmeyecek, hiçbir tereddüde yer bırakmayacak açıklıkla, bilinçli çalışmalar ve kendi aralarında müzakereler sonunda hazırlanan ve kabul ettirilmek istenen yazılı bir belge olarak görmek ve anlamak fırsatını vermiştir. Bir ulusa kalıcı bir ışık tutacak olan bu belge Birinci Dünya Savaşı sonunda Türkiye’ye kabul ettirilmek istenen Sevr Anlaşması idi. Türk halkını infiale sevk eden ve bir ölüm kalım mücadelesine yönlendiren bu dayatma, ulusal kurtuluş savaşı ile bertaraf edilmiş, Türkiye Cumhuriyetinin temelleri Lozan Barış Antlaşması ile atılmıştır.
Mora isyanı ile başlayan, 1877-78 Osmanlı-Rus savaşı, Balkan savaşları ile yoğunlaşan, Birinci Dünya Savaşında beş cephede savaşırken içte Ermeni isyanı ve düşmanla işbirliği ile hızla artan çatışmalar sonucu, 5 milyondan fazla sivil Türk hayatını kaybetmiş, öldürülmüştür. Sadece 1914-1918 döneminde Ermenilerin de dahil olduğu çatışmalarda öldürülen sivil Türk-Müslüman sayısı, arşiv kayıtlarına göre, 500.000’in üstündedir. Başta Balkanlar ve Kafkaslar olmak üzere yerinden edilen, sürülen insan sayısı bu sayıları katlamaktadır. Türk insanı, Türk halkı, yakın geçmişte maruz kaldığı bu büyük insanlık suçunu unutmamıştır. Ancak unutmamak bir şey, tarihi eşelemek, intikam hislerini galeyana getirmek, tarihi acıları ve hesaplaşmayı günümüze taşımak farklı şeylerdir.
Türk halkı acılarını içine atmış, Cumhuriyet ile yeni bir sayfa açmış, geleceği inşa edecek yeni bir başlangıç yapmayı benimsemiş, savaşlar sonucu alt yapısı, ekonomik kaynakları tükenmiş, genç ve eğitimli nüfusu telef olmuş ülkesini çağdaş uygarlık düzeyine çıkarmayı şiar edinmiştir. Neredeyse sıfırdan başlayan bu kalkınma hamlesi büyük özverilerle ivme kazanmış, günümüzde Türkiye dünyanın en büyük ekonomik güçlerinin temsil edildiği G-20 oluşumunun dönem başkanlığını üstlenebilecek bir konuma gelmiştir.
Türkiye esas itibarıyla kendi içine kapandığı, önceliği ulusal birlik ve ekonomik gelişmeye hasrettiği bu dönemde, tarihi ön yargıların hortlamaya başladığını geç fark edebilmiştir. Günümüzde Türkiye Cumhuriyetinin bütünlüğünün ve istikrarının siyasi hesaplara konu olduğu, bölgesinde güç ve söz sahibi bir konuma gelmesinin engellenmeye çalışıldığı gözlenebilmektedir. Türkiye’nin bölgesel coğrafi konumu da yenidünya jeopolitiğinde genişlemekte, değişmektedir. Günümüzde oluşumuna şahit olduğumuz Pasifik’ten Atlantik’e bir Avrasya kavramında, Türkiye Batı’nın doğudaki uç noktası, karakolu olmaktan, Avrasya’nın merkezine kaymaya, Balkanlar, Kafkaslar, İran ve Orta Asya Cumhuriyetleri ile doğuyu batıya bağlayan bir coğrafyada merkezi konuma gelmektedir.
Türkiye Cumhuriyetinin ve Türk halkının bu imrenilecek gelişme çizgisinde, enerjisini, dikkatini dağıtmaya, bu başarılı yolu üzerinde engeller koymaya matuf girişimler de ortaya çıkmıştır. Bunlardan birisi Ermeni iddialarıdır. Çok uzun bir dönem sessizlikten ve tarihi gerçekleri kabullenme süresinden sonra, bazı Ermeni aşırı, radikal, militan çevreler soykırım iddialarında ve Türkiye’den taleplerde bulunmaya başlamış, önce sadece bir azınlığa ait olan bu iddia ve talepler, bazı ermeni kuruluşların terör eylemleri ile daha geniş kitlelere ve uluslararası alana yansıtılabilmiştir. Terörle mücadelenin çok yönlü incelendiği ve araştırıldığı günümüzde, yakın geçmişteki bu terör eylemlerinin de mercek altına alınması, bu teröristlere kimlerin müsamaha gösterdiğinin, bunlara nasıl kahraman muamelesi yapılabildiğinin irdelenmesi herhalde öğretici olacaktır.
Bu girişten sonra, yazının başlığına, Ermeniler nerede yanlış yapıyorlar’a gelelim: Birinci Dünya Savaşında Anadolu Ermenilerinin de acılar çektiği, trajediler yaşadığı Türkiye’de bilinmekte, azımsanmamakta, inkâr edilmemektedir. 1915 yılında Doğu Anadolu’da Ermenilerin zorunlu göçe tabi tutuldukları, bu yer değiştirme sırasında, hastalık, açlık, coğrafi ve iklim şartları ve çetelerin saldırısı sonucu yaklaşık 300.000 kişinin hayatlarını kaybettikleri genel kabul görmektedir. Bu sayı belirtilirken amaç sayısal oyunlara girmek değildir. 300.000 esasen çok büyük bir sayıdır. Her can bir kıymettir ve kaybedilen her can saygıyı ve taziye ile anılmayı hak eder.
Burada dikkat çekilmek ve yanlış yapıldığı vurgulanmak istenen, aynı dönemde, aynı coğrafyada 500.000’in üstünde Türk-Müslüman sivil insanın da benzer şartlar altında hayatlarını kaybettikleri vakıasıdır. Bu insanların akıbetini görmezden gelip, sanki sadece Ermeniler mağdur olmuş söylemi benimsemek, Türkleri tek suçlu olarak göstermek, Türkiye’de, Türk halkında kaçınılmaz olarak derin bir infiale neden olmaktadır. Tarihi bu şekilde tek yanlı ve intikamcı eşelemek, kaçınılmaz olarak Türk halkının kendi tarihine, şehitlerine sahip çıkmak, bu ölümlerin sorumlularını hatırlamak ve karşı bir revanşizme yönelmek yolunu açmaktadır. Hiçbir ülkenin ve halkın acısı ve ölenlerine saygısı diğerinden az değildir. Bugüne kadar sessiz kalınması Türk halkının umursamazlığından değil, tevekkül ve alicenaplığından kaynaklanmaktadır. Bunun aksini çağrıştıracak girişimler ve iddialar, olsa olsa, tarihi gerçeklerin geçmişte bırakılması değil, günümüzde de düşmanlığın ve hesaplaşmanın devamı anlamına gelmektedir.
Ermeni diasporası ve Ermenistan, sürdüre geldikleri Türkiye ve Türk halkı aleyhtarı faaliyetin kimlere çıkar sağladığını, kimlere zarar verdiğini yeniden değerlendirmek durumundadır. Günümüzde, ortak acıları paylaşmaya, taziyede bulunmaya hazır olduğunu ifade eden Türkiye’nin bu gerçekçi ve insani jesti anlaşılmalı, uzattığı el tutulmalıdır. Her iki halk için de gelecekte kazan-kazan yolunu açacak ikili ve bölgesel işbirliğine yönelinmesi aklın gereği olmaktadır.
Yeni bir yılın eşiğinde, büyük beklentilerin bulunduğu, ancak bunların gerçekçi olmadığının, hatta yanlış olduğunun ortaya çıktığı 2015 yılını geride bıraktığımız ve 2016 yılına adım atmakta olduğumuz bu günlerde, bir yeni yıl temennisi, akılcı, uzlaşıcı bir anlayışın geleceğe ışık tutmasıdır.
© 2009-2024 Avrasya İncelemeleri Merkezi (AVİM) Tüm Hakları Saklıdır
Henüz Yorum Yapılmamış.
-
NAMİBYA'DAN PAPA HAZRETLERİ FRANSUVA'YA ÇAĞRI
Alev KILIÇ 12.05.2015 -
G-8, BRICS ve G-20, KÜRESEL EKONOMİK KURUMLARIN REKABETİ
Alev KILIÇ 19.06.2013 -
GÜNEY KAFKASYA'DAKİ SON GELİŞMELER
Alev KILIÇ 22.01.2014 -
ATEŞKES’İN ONSEKİZİNCİ YILINDA AZERBAYCAN-ERMENİSTAN İLİŞKİLERİ
Alev KILIÇ 31.10.2012 -
DAĞLIK KARABAĞ’DAKİ KABUL EDİLEMEZ STATÜKO VE LİTVANYA
Alev KILIÇ 01.03.2013
-
ERMENİ İDDİALARININ HUKUK NEZDİNDE İTİBARI YOKTUR
Ali Murat TAŞKENT 27.01.2017 -
AVRASYA İNCELEMELERİ MERKEZİ G20 KONULU TOPLANTI DÜZENLEDİ
AVİM 15.11.2013 -
GÜNEY KIBRIS RUM YÖNETİMİ’NİN SAVUNMA MAKSADINI AŞAN SİLAHLANMA FAALİYETLERİ
AVİM 18.06.2019 -
ŞEHİT EDİLEN TÜRK DİPLOMATLARI, AİLE MENSUPLARI VE DEVLET GÖREVLİLERİ ANILDI
AVİM 26.04.2015 -
BRICS 2023 ZİRVESİ
Gülperi GÜNGÖR 01.09.2023
-
THE TRUTH WILL OUT -
Türk-Ermeni İlişkileri Üzerine Ömer Engin Lütem Konferansları 2023 -
Türk-Ermeni İlişkileri Üzerine Ömer Engin Lütem Konferansları 2022 -
RADİKAL ERMENİ UNSURLARCA GERÇEKLEŞTİRİLEN MEZALİMLER VE VANDALİZM -
PATRIOTISM PERVERTED -
MEN ARE LIKE THAT -
BAKÜ-TİFLİS-CEYHAN BORU HATTININ YAŞANAN TARİHİ -
INTERNATIONAL SCHOLARS ON THE EVENTS OF 1915 -
FAKE PHOTOS AND THE ARMENIAN PROPAGANDA -
ERMENİ PROPAGANDASI VE SAHTE RESİMLER -
Türk-Ermeni İlişkileri Üzerine Ömer Engin Lütem Konferansları 2021 -
A Letter From Japan - Strategically Mum: The Silence of the Armenians -
Japonya'dan Bir Mektup - Stratejik Suskunluk: Ermenilerin Sessizliği -
Türk-Ermeni Uyuşmazlığı Üzerine Ömer Engin Lütem Konferansları 2020 -
Anastas Mikoyan: Confessions of an Armenian Bolshevik -
Sovyet Sonrası Ukrayna’da Devlet, Toplum ve Siyaset - Değişen Dinamikler, Dönüşen Kimlikler -
Türk-Ermeni Uyuşmazlığı Üzerine Ömer Engin Lütem Konferansları 2019 -
Türk-Ermeni Uyuşmazlığı Üzerine Ömer Engin Lütem Konferansları 2018 -
Ermeni Sorunuyla İlgili İngiliz Belgeleri (1912-1923) - British Documents on Armenian Question (1912-1923) -
Turkish-Russian Academics: A Historical Study on the Caucasus -
Gürcistan'daki Müslüman Topluluklar: Azınlık Hakları, Kimlik, Siyaset -
Armenian Diaspora: Diaspora, State and the Imagination of the Republic of Armenia -
Ermeni Sorunu Temel Bilgi ve Belgeler (2. Baskı)
-
EU-TÜRKİYE COOPERATION IN CENTRAL ASIA AND SOUTH CAUCASUS: TOWARDS SUSTAINABLE ENGAGEMENT IN ENERGY AND CONNECTIVITY -
AVİM 2023 YILLIK RAPOR | ANNUAL REPORT -
ÇAĞDAŞ BATI AVRUPA AKADEMİ DÜNYASINDA IRKÇILIĞIN VE YABANCI DÜŞMANLIĞININ ARAŞTIRILMASININ ZORLUĞU: FRANSA ÖRNEĞİ
-
"TÜRKİYE’DE AYDINLARIN ERMENİ SORUNUNA YAKLAŞIMI ÜZERİNE DÜŞÜNCELER" BAŞLIKLI KONFERANS