Her yıl olduğu gibi bu yılda 1918’de Osmanlılara karşı kazanıldığı iddia edilen Sardarapat “zafer”i Ermenistan’da törenlerle kutlanmıştır.
Sardarapat Erivan yakınlarındaki bir yerin adıdır. Türk tarih kaynaklarında ve ciddi yabancı kaynaklarda bu isimi taşıyan bir zaferden bahis yoktur. Konu araştırıldığında Rusya’nın I. Dünya Savaşından çekilmesinden sonra Osmanlı İmparatorluğunun kaybettiği toprakları geri almak amacıyla saldırıya geçtiği, Rusların bıraktığı toprakları işgal eden Ermenileri kısa zamanda püskürttüğü ve Ermenistan’ın Gümrü kentini de aldığını, oradan doğu yönünde ilerlemesi sırasında Mayıs 1918 ayı sonunda Başaraban, Karakilise ve özellikle Sardarapat mevkilerinde Ermeni güçlerinin direnişi ile karşılaştığı ve duraklayarak biraz geri çekildiği görülmektedir.
Bu çarpışmalar devam ederken bir yandan da Ermeni ve Osmanlı Delegeleri bir anlaşmaya varmak üzere Batum’da müzakere etmekteydiler. Bu müzakereler kısa bir zaman sonra sonuçlanmış ve 4 Haziran’da Batum’da Ermenistan’ın sınırlarını da saptayan bir anlaşma imzalanmıştır. Bu anlaşmaya göre Sardarapat Osmanlılara verilmiş ve böylelikle Sardarapat önünde direnmiş olmanın anlamı da kalmamıştır.
Görüldüğü gibi Sardarapat “zaferi” çarpışmalar sırasında Osmanlı güçlerinin kısa bir süre durdurulmuş olmasından ibarettir ve ortada askeri bakımdan zafer olarak nitelendirilebilecek bir olay yoktur. Buna karşı Ermenilerin açıklaması, Sardarapat zaferinin Osmanlı ordusunun Ermeni milletini ortadan kaldırmasını engellediği şeklindedir. Oysa Osmanlıların hedefinin Ermeniler olmadığı, bir an önce Bakü’ye ulaşmak ve mümkün olursa Hazar Denizinin ötesine geçmek olduğu bilinmektedir; olaylar da bu şekilde gerçekleşmiştir.
Sovyetlerin ilk döneminde Sardarapat “zaferinden” söz edilmemiştir. Sonraları, 1960’lı yılların başından itibaren, olasılıkla Türkiye’deki Amerikan Jüpiter füzelerinin Küba krizinden sonra ortaya çıkmasıyla, gerektiğinde Türkiye’ye karşı bir koz olarak kullanabilmek üzere, Ermeni milliyetçiliğinden yararlanmak fikri hâkim olmuş ve bu çerçevede 1967 yılında Erivan’da bir soykırım anıtı açılmış ve 1968’de, 1918 çarpışmalarının 50. yılında da Sardarapat mevkiinde bu “zafere” ilişkin bazı anıtlar yapılmıştır. O tarihten beri 24 Nisan’da soykırım anıtında 26 Mayıs’ta da Sardarapat ’ta gösterişli törenler düzenlenmektedir. Bu açıdan bakıldığında Sardarapat “zaferi” Ermenilerden ziyade Sovyetlerin bir icadı olarak görülmektedir.
Aşırı milliyetçilik duygularının hâkim olduğu Ermenistan kamuoyu ve hükümetleri bu sanal zaferi hemen benimsemişler ve kutlamaya başlamışlardır. Bunda asırlardan beri bir Ermeni devleti olmamasının, dolayısıyla Ermeniler için da ortada kutlanacak bir zafer bulunmamasının rolü büyüktür. Bu açıdan Sardarapat “zaferi” bir boşluğu doldurmuştur. Ayrıca Osmanlılara karşı fiktif de olsa bir zafer kazanmış olması Türkler için beslenen olumsuz duyguların ifadesi için uygun bir fırsat ve milli bir övünme aracı oluşturmuştur. O kadar ki Çanakkale’de galip gelen Türk ordularının Sardarapat’da Ermenilere yenildiği gibi gerçek dışı yorumlar bile yapılmıştır.
© 2009-2024 Avrasya İncelemeleri Merkezi (AVİM) Tüm Hakları Saklıdır
Henüz Yorum Yapılmamış.
-
YENİ PAPA VE ERMENİ SOYKIRIM İDDİALARI
Ömer Engin LÜTEM 07.06.2013 -
FRANSA İLE SORUNLAR DEVAM EDİYOR
Ömer Engin LÜTEM 18.03.2012 -
FRANSIZ SENATOSU KARARI
Ömer Engin LÜTEM 06.05.2011 -
TATİLLERDEN SONRA ERMENİ SORUNU IV
Ömer Engin LÜTEM 07.09.2011 -
TATİLLERDEN SONRA ERMENİ SORUNU III
Ömer Engin LÜTEM 06.09.2011
-
ERMENİ SOYKIRIMI’NIN 100. YIL DÖNÜMÜ HAKKINDA PAN-ERMENİ DEKLARASYONU’NA DAİR BİR YORUM
Turgut Kerem TUNCEL 31.03.2015 -
SERDARABAD MUHAREBESİ, ERMENİLER İÇİN BİR HAYALKIRIKLIĞININ YILDÖNÜMÜDÜR
AVİM 21.06.2018 -
TÜRK-ERMENİ UZLAŞMASININ YOLU KARŞILIKLI HELALLEŞME OLABİLİR
Alev KILIÇ 12.11.2012 -
1915 OLAYLARININ SOYKIRIM OLARAK TANIMLANMASINA İLİŞKİN AVUSTURYA VE LÜKSEMBURG’UN GERİ ADIMI
Turgut Kerem TUNCEL 22.10.2015 -
BİR CEZALANDIRMA YÖNTEMİ OLARAK SOYKIRIM SUÇLAMASI
Mehmet Oğuzhan TULUN 26.05.2016
-
THE ARMENIAN QUESTION - BASIC KNOWLEDGE AND DOCUMENTATION -
THE TRUTH WILL OUT -
RADİKAL ERMENİ UNSURLARCA GERÇEKLEŞTİRİLEN MEZALİMLER VE VANDALİZM -
PATRIOTISM PERVERTED -
MEN ARE LIKE THAT -
BAKÜ-TİFLİS-CEYHAN BORU HATTININ YAŞANAN TARİHİ -
INTERNATIONAL SCHOLARS ON THE EVENTS OF 1915 -
FAKE PHOTOS AND THE ARMENIAN PROPAGANDA -
ERMENİ PROPAGANDASI VE SAHTE RESİMLER -
A Letter From Japan - Strategically Mum: The Silence of the Armenians -
Japonya'dan Bir Mektup - Stratejik Suskunluk: Ermenilerin Sessizliği -
Anastas Mikoyan: Confessions of an Armenian Bolshevik -
Sovyet Sonrası Ukrayna’da Devlet, Toplum ve Siyaset - Değişen Dinamikler, Dönüşen Kimlikler -
Ermeni Sorunuyla İlgili İngiliz Belgeleri (1912-1923) - British Documents on Armenian Question (1912-1923) -
Turkish-Russian Academics: A Historical Study on the Caucasus -
Gürcistan'daki Müslüman Topluluklar: Azınlık Hakları, Kimlik, Siyaset -
Armenian Diaspora: Diaspora, State and the Imagination of the Republic of Armenia -
ERMENİ SORUNU - TEMEL BİLGİ VE BELGELER (2. BASKI)
-
“ERMENİ DİASPORASININ 1915 OLAYLARI BAĞLAMINDA İNCELENMESİ” BAŞLIKLI KONFERANS