Paylaş :

PDF İndir :

08.11.2016
AB Haber

Türkiye-AB müzakerelerin askıya alınması konusu son derece teknik bir husus olup, Müzakere Çerçeve Belgesi’nde şöyle düzenlendi:

“Türkiye’de, Birliğin temelini oluşturan özgürlük, demokrasi, insan haklarına ve temel özgürlüklere saygı ve hukukun üstünlüğü ilkelerinin ciddi ve sürekli olarak ihlal edilmesi durumunda, Komisyon kendi inisiyatifiyle veya üye devletlerin üçte birinin talebi üzerine müzakerelerin askıya alınmasını tavsiye eder ve müzakerelerin tekrar başlatılması için gerekli koşulları önerir. Konsey, böyle bir tavsiye üzerine, Türkiye’yi de dinledikten sonra, nitelikli çoğunlukla, müzakerelerin askıya alınıp alınmamasını ve tekrar başlatılması için gerekli koşulları karara bağlar. Üye devletler, Hükümetlerarası Konferansta, oybirliği genel kuralına halel gelmeksizin, Konsey kararı doğrultusunda hareket eder. Avrupa Parlamentosu bilgilendirilir.”

Bu paragraftan anlaşılması gereken şey, müzakerelerin ancak Kopenhag Siyasi Kriterleri’nin “ciddi ve sürekli” olarak ihlal edilmesi durumunda askıya alınmasının mümkün olduğudur. Böyle bir durumda, Komisyon ya re’sen veya en az 18 üye ülkenin talebiyle Konsey’e, müzakerelerin askıya alınmasını önerebilir. Böyle bir önerinin hayata geçebilmesi için yine en az 18 üyenin “evet” oyu vermesi gerekir.

Lizbon Antlaşması çerçevesinde, “evet” oyu veren ülkelerin aynı zamanda, AB’nin toplam nüfusunun 3/5’ünü temsil etmeleri gereklidir. Başka bir deyişle, yaklaşık 500 milyon olan AB üyelerinin toplam nüfusunun en az 300 milyonunu temsil eden ülkeler onaylamadığı sürece böyle bir karar alınamaz.
Müzakere fasıllarının açılmasının dondurulması, müzakerelerin toptan askıya alınmasından son derece farklı bir konudur.

Şu aşamada halen 8 müzakere faslı, Türkiye’nin 29 Temmuz 2005’te imzaladığı Ankara Anlaşması’na Ek Protokolü, tüm AB üyelerine tam olarak uygulamaması dolayısıyla Aralık 2006’da Konsey tarafından dondurulmuştur. Türkiye liman ve havalimanlarını Güney Kıbrıs Rum Yönetimi (GKRY) bandıralı gemi ve uçaklara açtığında, bu 8 faslın açılmasının önündeki siyasi engel ortadan kalkacaktır.

Öte yandan, Fransa ve GKRY de toplam 9 faslın daha açılmasını engellemeyi sürdürmektedirler. Bunlardan, Fransa’nın bloke ettiği “Bölgesel Politika ve Yapısal Araçların Koordinasyonu” başlığı açılmış durumda.

Müzakere sürecinin tümüyle askıya alınabileceğini söylemek için henüz erken. Fakat yaşananların henüz bloke edilmemiş yeni fasılların açılması üzerinde olumsuz bir etkisi olabileceği değerlendirilebilir.