
Hürriyet Daily News (23 Mayıs 2018)
Teoman Ertuğrul Tulun*
Balkanlarla ilgili “Macron, AB Marşı Neşeye Övgünün Neden Balkanar İçin Çalınmasına Şüpheyle Yaklaşıyor? başlıklı son yazım , “ Zaman, AB'nin, Fransa Cumhurbaşkanı Macron’un rekabet zihniyetiyle, Balkanlarda bir çıkmazda kalmamanın yollarını bulup bulamayacağını gösterecektir.” şeklinde son buluyordu. Hatırlanacağı üzere AB Komisyonu bu yılın Şubat ayında “AB’nin Batı Balkanlar ile ilgili genişletilmiş sorumlulukları için güvenilir bir genişleme perspektifi” başlıklı bir strateji kabul etmiştir. Daha sonra Nisan ayında AB Komiserleri Koleji Avrupa Konseyine Arnavutluk ve Makedonya ile katılım müzakereleri başlatılması tavsiyesinde bulunmuştur. Ancak, Fransa Cumhurbaşkanı Macron bununla eş zamanlı olarak Avrupa Parlamentosunda yaptığı konuşmada, üye ülkeler ciddi bir reform yapmak yükümlülüğünü üstlenmedikçe AB’nin genişlemesini olasılık dışı bırakmış, Balkan ülkelerinin Türkiye’ye ve Rusya’ya döndüğünü görmek istemediğini vurgulamıştır.
AB-“Batı Balkanlar” Zirvesi içinde olduğumuz Mayıs ayında Sofya’da yapılmıştır. AB Konseyi’nin basın açıklamasına göre, “AB liderleri, Batı Balkan ortaklarının paylaştıkları Sofya bildirisi üzerinde mutabık kalmışlardır.” Zirve Bildirisinde, AB liderleri ve üye ülkeleri, “Batı Balkanlar ortaklarının Avrupa değerlerine ve ilkelerine ortak bağlılıklarını” memnuniyetle karşıladıktan ve bu ülkelerin “Avrupa perspektifine olan tartışmasız desteklerini” teyid ettikten sonra, Balkanlara doğru genişlemeyle ilgili anlamlı bir öngörü ortaya koymamışlardır. Bunun yerine, sadece muğlak, yeni bir kavram olan “bağlantısallık” (connectivity) kavramına değinmişlerdir. Bildiride ilk olarak “ bölgesel inisiyatifler dahil şimdiye kadar olan ilerlemeye dayanılarak; ulaşım, enerji, dijital, ekonomik ve insani gibi tüm yönleriyle bağlantısallığı özlü biçimde genişletmeye söz veriyoruz” denilmektedir. Daha sonra Bildirinin Ekinde bu husus ayrıntılandırılarak, Mavi Otoyol’a ve Barış Otoyolu’na destek dahil yeni bağlantısallık paketi projelerinin başlatılacağı belirtilmektedir. Basın haberlerine göre, Arnavutluk Başbakanı Edi Rama zirveden sonra bir grup gazeteciye, “ perspektifi olmayan bir katılma müzakeresi, konuşma yapmadığımız bir evliliğe benziyor. Bu nasıl olur?” şeklinde beyanda bulunmuştur.
“Bağlantısallık” AB genişleme ve bütünleşme terminolojisinde sık kullanılan bir terim değildir. “Bağlantısallık”, esasında, Güneydoğu Asya Uluslar Birliği’nin (ASEAN) temel kavramlarından birisidir. ASEAN’a göre “ Bağlantısallık, daha esnek ve iyi bağlantılı bir ASEAN’a katkı yapacak ASEAN topluluğunun oluşturulmasında bütünleyici bir role sahiptir. ASEAN Bağlantısallığını genişletmek, gelişmiş fiziki, kurumsal ve halktan-halka irtibatlar yoluyla tüm ASEAN Üye Ülkeleri’nin yararına olmaya devam edecektir.” Bu noktada, ASEAN’ın bölgesel bütünleşme kavramının, AB’nin bütünleşme kavramı kadar kapsamlı ve derin olmadığının belirtilmesi gerekmetedir. ASEAN’ın bütünleşme kavramı üye ülkelere bireysellik anlamında çok daha geniş bir alan bırakmaktadır ve ülkeler üstü bir tüzel kişiliğin yaratılmasına yönelik değildir.
Üst düzey Avrupa Birliği Komisyon yetkilileri tarafından Asya bağlamında Pekin’deki Çin Kuşağı ve Yol Formu toplantısında yapılan konuşma ve AB-ASEAN Eylem Planı (2018-2022) gibi bazı belgelerde “bağlantısallık” terimine atıflara rastlanmaktadır. Ancak, bu terim ve temsil ettiği kavram AB’nin alışılagelmiş terminolojisinin bir parçası olarak görülemez. Sözkonusu terim, anlamını farklı türde bir bütünleşme kavramından almaktadır. Öyle görünüyor ki AB, Balkanlarda bir çıkmaza saplanmamak için ASEAN kökenli kavramları AB’de kullanmak için ithal etmeye çabalamaktadır. Benim açımdan böyle bir hamle, AB’nin genişleme ve bütünleşme konusunda yaratıcılığını ve orijinalliğini yitirmekte olduğuna işaret etmektedir. AB yaratıcılığını ve orijinalliğini kaybederse, küresel düzeyde esasen sınırlı olan etkinliğini daha da fazla yitirir. Bizim hala, uluslararası sahnenin merkezinde yer alacak canlı ve dengeleyici bir AB’ye ihtiyacımız bulunmaktadır.
*Avrasya İncelemeleri Merkezi’nde (AVİM) Analist
**Fotoğraf: Photo has been taken from the following source "http://thesrpskatimes.com/" and modified.
Bu yazı ilk olarak Hürriyet Daily News’da İngilizce yayınlamıştır. Yazının orijinali için tıklayınız: http://www.hurriyetdailynews.com/opinion/teoman-ertugrul-tulun/the-eu-prescribes-asean-type-connectivity-for-the-balkans-132214
© 2009-2024 Avrasya İncelemeleri Merkezi (AVİM) Tüm Hakları Saklıdır
Henüz Yorum Yapılmamış.
-
IN THE WAKE OF ELECTION TURMOIL: ROMANIA FACES POLITICAL CRISIS - DAILY SABAH - 10.01.2025
Teoman Ertuğrul TULUN 14.01.2025 -
URGENT NEED FOR NEW COOPERATIVE SECURITY ORDER IN EURASIA - HÜRRİYET DAILY NEWS - 19.10.2018
Teoman Ertuğrul TULUN 23.10.2018 -
FRANSA DURMAKSIZIN NATO'YU YIPRATIYOR - HÜRRİYET DAILY NEWS - 05.09.2020
Teoman Ertuğrul TULUN 10.09.2020 -
THE THREE SEAS INITIATIVE, ENERGY SECURITY AND THE STABILITY OF THE BLACK SEA REGION
Teoman Ertuğrul TULUN 22.12.2023 -
HALF-HEARTED EU ENLARGEMENT IN THE BALKANS - DAILY SABAH - 14.05.2018
Teoman Ertuğrul TULUN 16.05.2018
-
SOVYET SONRASI DÖNEMDE TÜRKİYE’NİN ORTA ASYA’DAKİ YERİ - 12.05.2023
Deniz ÜNVER 12.05.2023 -
AZERBAYCAN-TÜRKİYE İLİŞKİLERİNİN 25. YILDÖNÜMÜ - AZERBAYCAN CUMHURİYETİ ANKARA BÜYÜKELÇİSİ FAİG BAGHİROV
Faig BAGHIROV 14.11.2016 -
ABD'NİN YENİ 11 EYLÜL'Ü
Mehmet KANCI 19.09.2012 -
PUTIN: THE LEADER THAT FITS RUSSIAN AMBITIONS - HÜRRİYET DAILY NEWS - 23.03.2018
Turgut Kerem TUNCEL 23.03.2018 -
TURKIC WORLD VISION 2040 - ORGANIZATION OF TURKIC STATES - 13.11.2021
Organization of Turkic States 15.11.2021