ŞANGHAY İŞBİRLİĞİ ÖRGÜTÜ’NÜN 20 YILDÖNÜMÜ: GÜNCEL BİR DEĞERLENDİRME - AYÜ AVRASYA ARAŞTIRMA ENSTITÜSÜ - 20.09.2021
Blog No : 2021 / 51
07.10.2021
2 dk okuma

Ahmet Yesevi Üniversitesi - Avrasya Araştırma Enstitüsü (Kazakistan)

Haftalık Bülten (20.09.2021-26.09.2021, No: 321)

Albina MURATBEKOVA

 

17 Eylül 2021’de Tacikistan Devlet Başkanı İmamali Rahman başkanlığındaki Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) Devlet Başkanları Konseyi’nin yıldönümü münasebetiyle düzenlenen zirvesi Duşanbe’de gerçekleştirildi. Üye devletler olarak Kazakistan, Kırgızistan, Pakistan, Özbekistan ve ŞİÖ gözlemci devletleri olarak Belarus ve İran’ın cumhurbaşkanlarının katıldığı zirveye, Çin, Hindistan, Rusya gibi diğer üye devletler ile gözlemci statüsündeki Moğolistan’ın başkanları uzaktan katılım sağlamıştır. Türkmenistan Devlet Başkanı Kurbankulu Berdimuhammedov zirveye davetli olarak katılmıştır. Yirminci yıldönümünü geniş çapta kutlama planlamalarına rağmen, Afganistan’daki son gelişmeler ve kilit üyelerin yokluğu gündemi değiştirmiştir.

ŞİÖ’ye üye Çin ve Rusya gibi önemli ülkelerin liderlerinin yokluğu, Afganistan’daki duruma ortak bir çözüm bulunamamasından kaynaklanan çelişkileri azaltma girişimi olarak yorumlanmıştır. Tacikistan Devlet Başkanı İmamali Rahman, “Afganistan’ın etnik çeşitliliğini görmezden gelmenin” ve “sert ortaçağ şeriat yasalarını” dayatmanın iyi bir şeye yol açmayacağını belirterek, Taliban hükümetine karşı en sert tutumu sergilerken, Rusya, Çin ve Pakistan cumhurbaşkanları ise Taliban’a karşı daha ılımlı bir yaklaşım sergilemişlerdir. Pakistan Devlet Başkanı İmran Han, Taliban’ın “şerleştirilmemesi” gerektiğine inanırken, Putin ve Xi Jinping, Taliban’ın iktidara yükselişini “kansız” ve “oldubitti” olarak değerlendirmişlerdir. Başkan Putin, ŞİÖ Temas Grubu içinde Taliban hükümetiyle müzakere etmeyi dahi önermiştir. Bölgesel güvenliği korumak için Tacikistan Devlet Başkanı Rahman, Afganistan çevresinde bir güvenlik kuşağı oluşturulması çağrısında bulunmuştur. Rahman’ın, Afganistan konusundaki kararlı duruşu, Afganistan’daki militan grupları baskı altında tutmak için Pakistan’ın desteğini kazanma girişimi olarak da algılanmıştır. Uygurlar’ın Afganistan militanlarıyla olası bağlantılarından endişe eden Çin ve benzer şekilde kuzeybatı sınır bölgeleriyle ilgili güvenlik korkusu olan Hindistan, militan gruplara baskı yapılması hususunu önemsemektedir.

Makalenin tamamını okumak için tıklayınız

AYÜ Avrasya Araştırma Enstitüsü haftalık bülten sayfası: https://www.eurasian-research.org/publication_categories/ebulletintr/?lang=tr


© 2009-2024 Avrasya İncelemeleri Merkezi (AVİM) Tüm Hakları Saklıdır

 



Henüz Yorum Yapılmamış.